STEM VÀ CÁC KHÁI NIỆM
Theo văn bản số 3089 ban hành ngày 14/8/2020 – Bộ GD-ĐT về triển khai STEM, định nghĩa: “Giáo dục STEM là một phương thức giáo dục nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức khoa học gắn liền với những ứng dụng của chúng trong thực tiễn. Nội dung bài học theo chủ đề STEM gắn với việc giải quyết tương đối trọn vẹn một vấn đề, trong đó học sinh được tổ chức tham gia học tập một cách tích cực, chủ động và biết vận dụng kiến thức vừa học để giải quyết vấn đề đặt ra; thông qua đó góp phần hình thành phẩm chất năng lực cho học sinh”.
Chúng ta cần phân biệt, STEM và giáo dục STEM là hai khái niệm có mối quan hệ mật thiết với nhau nhưng khác nhau về phạm vi và cách sử dụng:
1. STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics)
STEM là viết tắt của Khoa học (Science), Công nghệ (Technology), Kỹ thuật (Engineering) và Toán học (Mathematics). Đây là một khái niệm chỉ bốn lĩnh vực học thuật và nghề nghiệp chính liên quan đến việc nghiên cứu và ứng dụng các nguyên tắc khoa học và toán học để phát triển công nghệ và kỹ thuật.
STEM không chỉ là tập hợp các lĩnh vực chuyên ngành mà còn đại diện cho các lĩnh vực tiên phong trong khoa học và công nghệ, được xem là những ngành thiết yếu để thúc đẩy sự phát triển kinh tế, khoa học và kỹ thuật của xã hội.
2. Giáo dục STEM (STEM Education)
Giáo dục STEM là một phương pháp giảng dạy tích hợp các lĩnh vực Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học trong việc giảng dạy và học tập. Đây là một mô hình giáo dục nhằm phát triển tư duy sáng tạo, khả năng giải quyết vấn đề và sự liên kết giữa các lĩnh vực trên. Giáo dục STEM không chỉ dạy riêng từng môn mà là sự kết hợp các môn học này lại với nhau trong các dự án hoặc bài học thực tiễn, để học sinh thấy được mối liên hệ giữa lý thuyết và thực tế.
Giáo dục STEM nhấn mạnh sự học thông qua thực hành và học dựa trên dự án (Project-based learning), giúp học sinh phát triển các kỹ năng thực tiễn, tư duy phản biện, và sáng tạo. Điều này khuyến khích học sinh áp dụng những kiến thức khoa học và toán học để giải quyết những vấn đề trong đời sống thực tế hoặc trong kỹ thuật.
Sự khác biệt chính:
STEM là khái niệm chỉ bốn lĩnh vực học thuật, trong khi giáo dục STEM là một phương pháp dạy học kết hợp các lĩnh vực này để giúp học sinh học tập và phát triển kỹ năng.
STEM thường được dùng trong bối cảnh ngành nghề, nghiên cứu hoặc lĩnh vực học tập cụ thể, trong khi giáo dục STEM nhấn mạnh đến cách thức giảng dạy nhằm chuẩn bị cho học sinh có đủ khả năng tham gia vào các ngành nghề STEM trong tương lai.
Ví dụ:
STEM: Khi nói về STEM, người ta có thể đề cập đến các ngành nghề như kỹ sư, nhà khoa học, chuyên gia công nghệ, hoặc các lĩnh vực nghiên cứu như khoa học máy tính, vật lý, hoặc công nghệ sinh học.
Giáo dục STEM: Trong môi trường lớp học, giáo viên có thể triển khai các bài học theo mô hình giáo dục STEM, nơi học sinh tham gia vào việc thiết kế, xây dựng và thử nghiệm các mô hình thực tế, chẳng hạn như chế tạo một cây cầu nhỏ bằng cách sử dụng kiến thức về toán học và kỹ thuật.
STEM là một phương pháp dạy học, không phải là một môn học riêng biệt. STEM là viết tắt của bốn lĩnh vực: Science (Khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật), và Mathematics (Toán học). Phương pháp giáo dục STEM tập trung vào việc kết hợp các môn học này lại với nhau trong quá trình giảng dạy, nhằm giúp học sinh phát triển khả năng tư duy logic, giải quyết vấn đề, và ứng dụng kiến thức vào thực tế.
STEM không chỉ dừng lại ở việc học lý thuyết mà còn khuyến khích học sinh tham gia các dự án thực hành, sử dụng tư duy sáng tạo và hợp tác để giải quyết các bài toán thực tế. Phương pháp này ngày càng được nhiều nước áp dụng trong giáo dục vì nó giúp học sinh chuẩn bị tốt hơn cho những thách thức trong thế kỷ 21.
Trung tâm bồi dưỡng kỹ năng Thiên Tường ART
